Het mooie van cranio-sacraaltherapie is dat het zowel over stilte, niet-weten, ervaren, energie, het onbestemde, het onmeetbare gaat, en daarnaast zo ontzettend concreet is. Een lever, fascia, ventrikels, een sphenoïd. Je kan het allemaal aanraken en onderscheiden met je handen. Via het stoffelijke wordt het onstoffelijke aangeraakt en beïnvloed, en ook andersom. En dit maakt het tot een ambacht met ongekende mogelijkheden.
Het lichaam is je houvast als cranio-sacraaltherapeut, je basis, je uitgangspunt. Dat dien je te kennen en te begrijpen. Hoe werkt het lichaam, welke plekken spelen een rol, en hoe spelen zij een rol? Hoe herken ik een verstoring als behandelaar?
De hersenen en het centrale zenuwstelsel bevinden zich goed beveiligd binnen in de schedel (cranium) en de wervelkolom, tot aan het heiligbeen (sacrum). Het is omgeven door een drielagig vlies, dura mater, arachnoid en de pia mater. Dit is de oer-fascia, waaruit de fascia ontspruit die in het lichaam terug te vinden is als vliesen overal om heen. Verbindend en communicerend. Terug naar de cranio-sacrale systeem. Die bestaat uit de schedel (cranium), wervelkolom en het sacrum. Zij zijn als een eenheid te beschouwen, met een eigen binnenwereld, anders dan waar ook in het lichaam.
Hersenen en het zenuwstelsel bevinden zich hier binnen in en worden omgeven door hersenvocht. Dit vocht is in feite gefilterd bloed, bloed dat eerder de schedel binnenkwam via de halsslagaders en naar de ventrikels toe stroomt. Daar vindt de filtering plaats, slechts een specifiek deel mag door en komt zo binnen de bloedbreinbarrière. Het cranio-sacraalvocht verspreidt zich nu door de schedel en de wervelkolom heen. Langs specifieke wegen. Het vormt het leefmilieu voor hersenen en centraal zenuwstelsel. Het verzorgt, voedt en onderhoudt de neuronen. En haalt vuil op.
Door de continue aanmaak van dit specifieke vocht, bouwt de druk binnenin het cranio-sacrale systeem op, tot aan het heiligbeen. De botjes wijken iets naar buiten, het is minimaal, niet met het oog waarneembaar, maar voor een geoefend therapeut voelbaar met de handen. Als de druk maximaal wordt, gaan er vlak onder de schedel aflaatklepjes open, de arachnoïd villi, en dan wordt het overtollige, verbruikte hersenvocht afgevoerd. Hierbij keren de schedelbotjes weer terug naar hun eerdere plek.
Al met al geeft deze uitdijende en inkrimpende beweging het cranio-sacrale systeem. Deze beweging noemen we het cranio-sacraal-ritme en is door het hele lichaam voelbaar en terug te vinden. Zoals een steen die je in een vijver gooit golfjes teweegbrengt die tot aan de oevers van het meer uitrollen.
Het is deze beweging waar de cranio-sacraaltherapie op stoelt.
Als er restricties in bijvoorbeeld de fascia zitten, dan zal het cranio-sacraalritme ook minder ‘ruim’ geuit worden. In de biodynamische cranio-sacraaltherapie wordt er gesproken over ‘the expression of the fluid’, of ‘the tide’. Het ritme kan zich ook ongelijk links en rechts in het lichaam uitdrukken. Door bij de voeten te gaan zitten is het mogelijk via de uiting van het ritme het lichaam te lezen en restricties op te sporen.
In een gezond lichaam is overal beweging waarneembaar. Tot op celniveau. Overal is activiteit.
En dat is waar je naar kijkt, is het ritme volledig in zijn uitdrukking? Vergelijk een klepel van een klok, zit er troep tussen de raderen, dan zal die stroever gaan en minder ver uitslaan.
Dan gaat het er om te achterhalen waar de restrictie zich bevindt en waar die mee te maken heeft.
Soms is het puur fysiek, soms raakt het aan een cel-herinnering, een andere keer aan een uit nood gecreëerde overtuiging. Somato Emotional Release (SER) is dan de stap om inzicht te krijgen en mogelijkheid te bieden om het los te laten. Vervolgens zul je kunnen waarnemen dat het ook op fysiek niveau begint te veranderen, de plek wordt koud, of juist extra warm, er vindt een verschuiving van de weefsels plaats, er komt meer ruimte, de beweeglijkheid (motiliteit) in de weefsels keert terug. Er komt meer stroming op gang. Zowel energetisch als letterlijk fysiek. Lymfe, of het vocht tussen de cellen ook wel interstitieel vocht genoemd, of het hersenvocht wat weer meer tussen de vliezen kan gaan stromen. Als behandelaar is dit waarneembaar en daarmee ‘controleerbaar’. Soms gaat dit proces gepaard met een emotionele ontlading, soms gebeurt het in volledige stilte.
Als behandelaar is het zaak om erbij te blijven, aanwezig te zijn en de dynamieken in de weefsels nauwkeurig te volgen, maar ook het hele veld, is dit een emotionele laag, een zielslaag, een fysieke laag, en wat gebeurt er met de energie? Begint alles op zijn plek te vallen? Keert de oorspronkelijke potentie weer terug?
Belangrijk is vooral ruimte te geven aan het proces en aan de cliënt om zijn of haar eigen ervaring en inzichten te hebben.
De ingang die je als behandelaar hebt is via de aanraking van de weefsels. Soms leg ik daarom cranio ook wel eens uit als de leer van de bewegingen van de weefsels. Alle weefsels hebben namelijk hun eigen dynamiek. En zelfs trillingsniveau.
Een goed geoefend behandelaar kent de specifieke beweeglijkheid van de diverse weefsels en herkent wat hij/zij aanraakt. Of de dynamiek in zijn volle potentie is, of dat er beperkingen zijn in de dynamieken (motiliteit). Daarmee kan de behandelaar ‘lezen’, restricties herkennen.
De cranio-sacraaltherapie raakt aan het zelfhelend vermogen. Het cs-ritme is te onderscheiden in drie verschillende ritmes. Het snelle ritme, de midtide en de longtide, ook wel ‘the breath of life’ genoemd.
Het traagste ritme raakt aan het zelfhelend vermogen, activeert de intelligentie van het lichaam, van de natuur. Het is, eens je in die staat bent gekomen, het lichaam dat zichzelf begint te reorganiseren, terug naar de oorspronkelijke staat. Een lichaam wil niks liever dan dat.
Het gaat erom de gelegenheid te creëren. En dat doe je door in no-mind in te gaan. Als cranio-sacraaltherapeut ben je in die zin vooral facilitator. Je creëert middels je aanraking en intuning op het ritme, een ambiance waarin het denken en het doen wegvallen, waardoor het lichaam zelf aan de slag kan.
Alsof de tijd stil staat, en er eindelijk gelegenheid voor is.
Non-interventie, geen weten van buitenaf opgelegd. Geen protocollen, geen voorop gezet behandelplan, maar de intelligentie van het lichaam een kans geven, respecteren.